CHP Ticaret Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Volkan Demir, çalışanların ücretlerine uygulanan vergi oranlarıyla ilgili yazılı açıklama yaptı. Vergi uygulamasındaki artan orantılı yapı sonucunda brüt ücrete uygulanan verginin ocak ayından başlayarak her ay bir sonraki ayın vergi matrahına eklenerek yıl sonuna kadar devam ettiğini, çalışanların ödediği vergi arttığı için ücretinin azaldığına dikkat çeken Demir, şunları kaydetti:
“2014 yılından bu yana asgari ücretlinin elde ettiği gelirler nedeniyle kapsama giren vergi dilimleri yıllar içerisinde bir vergi kaybına uğramıştır. Örneğin, 2014'te asgari ücretli, gelir vergisinin yüzde 15'lik dilimini 10. ayda aşarken, 2023 itibarıyla bu süre 6. aya düşmüş ve yüzde 20'lik vergi dilimine girmiştir.
Asgari ücretlilerdeki vergi istisnasının getirildiği 2022 yılına rağmen, fazla mesai, ikramiye gibi yan ödemeler, vergi dilimlerindeki düşük artış nedeniyle vergi ödemelerini artırmaktadır. Önümüzdeki 2024 yılındaki vergi dilimi artışlarıyla beklenen asgari ücret artışları karşılaştırıldığında, 2000 yılında 17 kat olan farkın 2024'te 5 kata kadar düşmesi beklenmektedir.
“VERGİ DİLİMLERİNDEKİ BU DENGESİZLİK, ASGARİ ÜCRETLİLERİN DAHA ERKEN VE YÜKSEK VERGİ DİLİMLERİNE GİRMESİNE YOL AÇARAK GELİR KAYBINA SEBEP OLMAKTA”
Eğer gelir vergisi ilk dilimi asgari ücretin en az 10 katına göre hesaplanmış olsaydı, 2023 yılında yüzde 15'lik vergi dilimi 70 bin TL yerine en az 134 bin TL seviyesinde olması gerekirdi. Vergi dilimlerindeki bu dengesizlik, asgari ücretlilerin daha erken ve yüksek vergi dilimlerine girmesine yol açarak gelir kaybına sebep olmakta, ayrıca asgari ücretin üzerinden gelir elde edenlerin enflasyonla ve vergi dilimiyle mücadele etmelerine neden olmaktadır.
Ülkemiz ticari hayatında işveren ve iş gören arasındaki anlaşmalar genellikle net ücret üzerinden yapılmaktadır. Vergi dilimlerindeki dengesizlik düzeltilmezse, çalışanlar daha fazla vergi ödemek istemeyecek, hak kayıpları yaşayacak ve kayıt dışılık riski artacaktır.”
Açıklamada yer alan son 10 yıla ait karşılaştırma tablosu ise şöyle:
|
Yürürlük Tarihi |
Aylık |
Gelir Vergisi Dilimi |
Oran |
|
1.07.2023-31.12.2023 |
13.414,50 |
70.000,00 |
5,22 |
|
1.01.2023-30.06.2023 |
10.008,00 |
70.000,00 |
6,99 |
|
1.07.2022-31.12.2022 |
6.471,00 |
32.000,00 |
4,95 |
|
1.01.2022-30.06.2022 |
5.004,00 |
24.000,00 |
4,80 |
|
1.01.2021-31.12.2021 |
3.577,50 |
24.000,00 |
6,71 |
|
1.01.2020-31.12.2020 |
2.943,00 |
22.000,00 |
7,48 |
|
1.01.2019-31.12.2019 |
2.558,40 |
18.000,00 |
7,04 |
|
1.01.2018-31.12.2018 |
2.029,50 |
14.800,00 |
7,29 |
|
1.01.2017-31.12.2017 |
1.777,50 |
13.000,00 |
7,31 |
|
1.01.2016-31.12.2016 |
1.647,00 |
12.600,00 |
7,65 |
|
1.07.2015-31.12.2015 |
1.273,50 |
12.000,00 |
9,42 |
|
01.01.2015-30.06.2015 |
1.201,50 |
12.000,00 |
9,99 |
|
01.07.2014-31.12.2014 |
1.134,00 |
11.000,00 |
9,70 |
|
01.01.2014-30.06.2014 |
1.071,00 |
11.000,00 |
10,27 |
ANKA